obejść się
  • w koło – wkoło
    23.09.2009
    23.09.2009
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc w ustaleniu poprawnej pisowni w poniższych zdaniach:
    – Świat zawiruje w koło/wkoło tysiącem barw.
    – Wszyscy się zlecieli w koło/wkoło.
    – Wycinali w koło/wkoło, okorowywali. (mowa o drewnie w tartaku)
    – Żyła tym, co się w koło/wkoło rozwija. (o uczuciach)
    – Ciemność roztaczała się w koło/wkoło.
    – Dlaczego wszyscy w koło/wkoło mnie umierają?
    – Kwiaty tańczą w koło/wkoło ciebie.
    – Zapach kwiatów roztaczał w koło/wkoło cudowny aromat.
    – Zimno obeszło ją w koło/wkoło.
    Marta
  • by-pass
    18.02.2002
    18.02.2002
    Proszę Państwa, w języku technicznym często używane jest słowo bypass (z języka angielskiego) i pisane jako bajpas. Czy poprawniej jest kanał obejściowy (obejście) – tak ja uważam, ale inżynierowie często stosują – nawet w oficjalnych tłumaczonych dokumentacjach – bajpas lub piszą bypass.
    Co ciekawe, w tej chwili mam tekst niemiecki o kotle odzyskowym i jest w nim użyte słowo angielskie bypass, w pisowni niemieckiej bez spójnika, by-pass. Niemcy dawniej stosowali Umleitung, co jest polskim odpowiednikiem obejścia (przewód obejściowy), a w dużych kotłach kanał obejściowy.
    Pytanie brzmi: czy wolno i jest elegancko używać słowa bypas i jak pisać? – Chyba przez jedno s?
    Zbigniew Rataj
    Politechnika Śląska – nauczyciel akademicki.
  • Dwoje zajęć
    14.10.2016
    14.10.2016
    Nurtuje mnie problem łączenia z liczebnikami rzeczowników, które w odpowiednim znaczeniu nie mają liczby pojedynczej, jak: zajęcia, życzenia, zawody, ćwiczenia, zakupy, konsultacje itp.
    Z porady o tytule zajęcia wynikałoby, że należy unikać łączenia takich rzeczowników z liczebnikami, z Dwoje zwłok zaś, że liczebniki zbiorowe są na miejscu. Jak to w końcu jest?
    Dodam, że nie mam pomysłu na opisowe obejście problemu w takich zdaniach jak Mam jutro 3 zajęcia.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • nieobeszła ziemia
    25.11.2013
    25.11.2013
    Niedawne pytanie o imiesłów bierny od obejść przypomniało mi, że Jan Parandowski w Mitologii napisał: „Królestwo cieniów to nieobeszła równina”, ponadto w słowniku ortograficznym PWN (w słowniku języka polskiego już nie) znalazłem słowo nieobeszły ('niedający się obejść'). Czy zatem nieobeszły to jakiś archaizm, czy jednak można go używać współcześnie? Albo w dodatku utworzyć słowo obeszły zamiast np. obszednięty – jeśli ktoś naprawdę go potrzebuje…
  • obejdziony ponownie
    4.12.2013
    4.12.2013
    Chciałbym poruszyć jeszcze raz kwestię imiesłowu biernego od obejść. W wydanym w 1847 r. dziele Teodora Narbutta Dzieje narodu litewskiego w krótkości zebrane… znalazłem następujący fragment: „(…) obrał stanowisko odporne najdogodniejsze, jakie taktyka wojenna może nastręczyć: tył i skrzydła tak były w mocném położeniu, że ani okolonym, ani obejdzionym z tyłu być nie mógł”. Czy Narbutt mógł się spotkać z tą formą gdzieś w piśmiennictwie, czy raczej próbował utworzyć ją sam?
  • poczworzyć, popiątnić/ popięciorzyć i co dalej?

    9.05.2024
    9.05.2024

    Nurtuje mnie pewna kwestia. Czy istnieje jedno słowo, które określałoby sześciokrotne zwiększenie się danej rzeczy? Mamy podwoić, potroić, poczworzyć (znalazłam na Państwa stronie), popiątnić, a nie mogę znaleźć odpowiedników dla zwiększenia się czegoś sześciokrotnie, siedmiokrotnie, ośmiokrotnie itd. Czy istnieją takie odpowiedniki?

    Serdecznie pozdrawiam

  • utrzymać coś bez zmian

    11.02.2023
    11.02.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się nad poprawnością sformułowań typu „bank centralny utrzymał stopy procentowe bez zmian/na niezmienionym poziomie”. Odnoszę wrażenie, że to sformułowania na zasadzie „cofania do tyłu”, gdyż podobnie, jak nie da się cofać do przodu, tak nie da się chyba utrzymać stóp na innym poziomie niż dotychczasowy. Będę wdzięczna za odpowiedź, czy sformułowania o utrzymaniu stóp bez zmian/ na tym samy poziomie są poprawne.

    Z góry dziękuję za pomoc.

    Z poważaniem

    AK

  • seks z Ameryki
    18.01.2014
    18.01.2014
    Witam … mamy problem nurtujący mnie jak i moich znajomych. Jak zapytać się kogoś w polskim języku, czy ma ochotę na seks? Czy prawdą jest, że samo słowo seks jest zapozyczone z Ameryki? Pozdrawiam. Czekamy na odpowiedź.
  • obchodzić

    26.01.2023
    26.01.2023

    Witam,

    jak to się stało, że słowo „obchodzić” jest używane przeciwnie do swego pierwotnego znaczenia? Przecież jeśli coś mnie obchodzi to mnie mija czyli mnie... nie obchodzi.

    Pozdrawiam

  • Po cichu, ale nie po głośnu
    14.11.2019
    14.11.2019
    Dlaczego można zrobić coś po cichu, ale nie można zrobić nic po głośnu?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego